พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์] 2. กตาปัตติวาร 5. ปาจิตติยกัณฑ์ 2. ภูตคามวรรค
2. ภูตคามวรรค
1. ภูตคามสิกขาบท
[166] ภิกษุพรากภูตคาม ต้องอาบัติ 2 อย่าง คือ
1. กำลังพราก ต้องอาบัติทุกกฏ เพราะพยายาม
2. ต้องอาบัติปาจิตตีย์ ทุก ๆ คราวที่พราก
2. อัญญวาทกสิกขาบท
ภิกษุนำเอาเรื่องอื่นมากล่าวกลบเกลื่อน ต้องอาบัติ 2 อย่าง คือ
1. เมื่อสงฆ์ยังไม่ลงอัญญวาทกกรรม(กรรมที่จะพึงกระทำแก่ภิกษุผู้พูด
กลบเกลื่อน) นำเอาเรื่องอื่นมากล่าวกลบเกลื่อน ต้องอาบัติทุกกฏ
2. เมื่อสงฆ์ลงอัญญวาทกกรรมแล้ว นำเอาเรื่องอื่นมากล่าวกลบเกลื่อน
ต้องอาบัติปาจิตตีย์
3. อุชฌาปนกสิกขาบท
ภิกษุกล่าวให้ผู้อื่นเพ่งโทษภิกษุ ต้องอาบัติ 2 อย่าง คือ
1. กำลังกล่าวให้เพ่งโทษ ต้องอาบัติทุกกฏ เพราะพยายาม
2. เมื่อกล่าวให้เพ่งโทษแล้ว ต้องอาบัติปาจิตตีย์
4. ปฐมเสนาสนสิกขาบท
ภิกษุวางเตียง ตั่ง ฟูก หรือเก้าอี้ของสงฆ์ในที่กลางแจ้งแล้ว เมื่อจะจากไป ไม่เก็บ
ไม่บอกมอบหมาย ต้องอาบัติ 2 อย่าง คือ
1. เดินล่วงเลฑฑุบาต1ไป 1 ก้าว ต้องอาบัติทุกกฏ
2. เดินล่วงเลฑฑุบาตไป 2 ก้าว ต้องอาบัติปาจิตตีย์
เชิงอรรถ :
1 เลฑฑุบาต เท่ากับระยะโยนหรือขว้างก้อนดินไปตก(ดู วิสุทฺธิ. 1/31/76)
พระวินัยปิฎก ปริวาร [ภิกขุวิภังค์] 2. กตาปัตติวาร 5. ปาจิตติยกัณฑ์ 2. ภูตคามวรรค
5. ทุติยเสนาสนสิกขาบท
ภิกษุปูที่นอนในวิหารของสงฆ์แล้ว เมื่อจะจากไปไม่เก็บ ไม่บอกมอบหมาย ต้อง
อาบัติ 2 อย่าง คือ
1. เดินล่วงเลยเครื่องล้อมไป 1 ก้าว ต้องอาบัติทุกกฏ
2. เดินล่วงเลยเครื่องล้อมไป 2 ก้าว ต้องอาบัติปาจิตตีย์
6. อนุปขัชชสิกขาบท
ภิกษุรู้อยู่ เข้าไปนอนแทรกแซงภิกษุผู้เข้าไปอยู่ในวิหารของสงฆ์ก่อน ต้องอาบัติ
2 อย่าง คือ
1. กำลังนอน ต้องอาบัติทุกกฏ เพราะพยายาม
2. เมื่อนอนแล้ว ต้องอาบัติปาจิตตีย์
7. นิกกัฑฒนสิกขาบท
ภิกษุโกรธ ไม่พอใจ ฉุดลากภิกษุออกจากวิหารของสงฆ์ ต้องอาบัติ 2 อย่าง คือ
1. กำลังฉุดลาก ต้องอาบัติทุกกฏ เพราะพยายาม
2. เมื่อฉุดลากออกไปแล้ว ต้องอาบัติปาจิตตีย์
8. เวหาสกุฏิสิกขาบท
ภิกษุนั่งบนเตียงหรือบนตั่งอันมีเท้าเสียบบนกุฎีชั้นลอยในวิหารของสงฆ์ ต้องอาบัติ
2 อย่าง คือ
1. กำลังนั่ง ต้องอาบัติทุกกฏ เพราะพยายาม
2. เมื่อนั่งแล้ว ต้องอาบัติปาจิตตีย์
9. มหัลลกวิหารสิกขาบท
ภิกษุดำเนินการมุงหลังคา(วิหาร) 2-3 ชั้น แล้วดำเนินการเกินกว่านั้น ต้อง
อาบัติ 2 อย่าง คือ
